مبانی نظری جایگاه صبر و سکوت در آیات و روایات اسلامی

مبانی نظری  جایگاه صبر و سکوت در آیات و روایات اسلامی
دارای 40 صفحه وبا فرمت ورد وقابل ویرایش می باشد.

توضیحات: فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد (پیشینه و مبانی نظری پژوهش)
همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه
توضیحات نظری کامل در مورد متغیر
پیشینه داخلی و خارجی در مورد متغیر مربوطه و متغیرهای مشابه
رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب
منبع :انگلیسی وفارسی دارد (به شیوه APA)
نوع فایل:WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

بخش هایی از محتوای فایل پیشینه ومبانی نظری::

جایگاه صبر و سکوت در آیات و روایات اسلامی

- معانی و مفاهیم صبر
« صبر» بر وزن فَعل  مصدر ثلاثي مجرد است به معني خويشتن داري و اصل آن به معني «حبس» است. دركتاب «مفردات» ذيل واژه «صبر» چنين آمده است: «صبر» در لغت عرب به معناي حبس و در تنگنا و محدوديت قرار دادن است. برخي نيز آن را بازداشتن نفس از اظهار بي‌تابي و بي قراري دانسته‌اند.» (راغب اصفهاني: ص 474)
................
-  صبر در قرآن كريم.

صبر و استقامت از واژه‏هايى است كه در قرآن با تعبيرات گوناگون، بيش از دويست بار آمده است، و از مفاهيم بسيار مهمى است كه در سرلوحه دستورهاى سرنوشت‏ساز قرآن قرار گرفته است، در حدى كه پاداش صابران، صلوات و درودهاى پى در پى خداوند معرفى شده، و آن‌ها به عنوان هدايت يافتگان ناميده شده‏اند.
« مي‌توان ادعا كرد كه مفهوم صبر به معناي فضيلتي غير قابل انكار مورد توجه و تاكيد قرآن است. در اين مفهوم صبر عبارت از تحمل و شكيبايي در برابر سختي‌ها و بلايا و مصيبت‌ها و از دست دادن جان و مال و مسائل مرتبط با آن در دنياست. از اين رو قرآن در آيه‌اي با برشمردن مصاديقي از اين مصيبت‌ها و از دست دادن‌ها، به ستايش صابران مي‌پردازد و مي‌فرمايد: « وَ لَنَبْلُوَنّكُم بِشىْ‏ءٍ مِّنَ الخَْوْفِ وَ الْجُوع وَ نَقْصٍ مِّنَ الأَمْوالِ وَ الأَنفُسِ وَ الثّمَراتِ وَ بَشرِ الصابرِينَ؛ (قرآن كريم2 -157)  و ما شما را به چيزهايي چون ترس از آينده و گرسنگي و كمبود و از دست دادن‌هايي در جان و مال و ميوه‌ها مي‌آزماييم و تو به افرادي كه صبر پيشه....................
...........
- زمينه‌هاي صبر در  قرآن كريم

بی گمان یکی از خصلت‌ها و فضیلت‌های انسانی تحمل و بردباری بر مشکلات و سختی‌هایی است که از هر سوی به انسان هجوم می‌آورد. انسان زمانی می‌تواند در برابر سختی‌ها و مصیبت‌ها، خود را بیمه نماید و با هر مصیبتی جزع و فزع نکند که از خصلت صبر برخوردار باشد. این خصلت در آموزه‌های قرآنی به عنوان یکی از برترین.....................
- صبر، ابزار تكامل:

سيّد اصفهانی، در كتاب مقام صبر مي‌نويسد: « انسان می‌بایست به این باور برسد که دنیا برای انسان بستری برای آزادسازی ظرفیت‌هاست و در این جاست که می‌تواند راه تکامل را در پیش گیرد و به کمال شایسته‌اش............
-سرمشق گيري از قهرمانان صبر:

سرمشق گيري از قهرمانان صبر در قرآن كريم بارها ذكر گرديده است. خداوند مصايب و سختي‌هايي را كه بر پيامبران بزرگ در طول حيات مبارك آنان رخ داده است توصيف مي‌نمايد و از انسان‌ها مي‌خواهد در برابر ناملايمات زندگي با الگو گيري از پيامبران خدا از خود مقاومت و صبوري نشان دهند.
..............

- صبر در مقام توّكُل به لطف  خداوند:

انسان می‌بایست به این مسئله امید داشته باشد که در پی هر تنگنا و سختی و مصیبتی، آرامش و آسایش و آسانی است؛ بلکه به این مقام از باور برسد که این گشایش فراتر و بیش‌تر و از نظر شمارش نیز افزون‌تر از مصیبت و سختی است که بدان مبتلا شده بود.
...........
- صبر در مقام  فرمانبرداري خداوند

انسان می‌بایست به این بینش دست یابد که همه هستی در دست با اقتدار فرزانه‌ای آگاه و دانا و توانا می‌گردد و هیچ چیزی از دایره قدرت و علم او بیرون نیست. از این رو باید بداند که هر چیزی از بد و خوب می‌رسد، با علم و آگاهی خداوند است. بنابراین اگر بدی و آسیبی به او رسد بداند که از سوی خداوند است و اوست که امور هستی را می‌گرداند و به افرادی چیزی می‌دهد و یا می‌گیرد
« سنت خداوند این است که می‌بایست همگان را بیازماید و سنت آزمون و ابتلا را بشناسد و آن را باور داشته باشد: احسب الناس ان قالوا آمنا و هم لایفتنون (قرآن، 2-۱۵6 ) و بر این عقیده باشد که آزمون امت سخت‌تر و دشوارتر است و به صرف این که بگوید ایمان آوردیم نمی‌تواند خود را در آرامش و آسایش ببیند» (عابدزاده، 1385: 103)
..............
-صبر و ايمان به مشيّت خداوند

یکی دیگر از مسایلی که به انسان کمک می‌کند تا در برابر دشواری‌ها و مصیبت‌ها صبر پیشه کند، باور به قضا و قدر است. وقتی انسان بداند که هر چیزی که انسان بدان گرفتار شده بر پایه برنامه‌ای از پیش تعیین شده است، بی‌تابی کم‌تری از خود بروز می‌دهد. به ویژه کسانی که می‌دانند که این از ناحیه خداوندی حکیم و فرزانه است.
« خداوند در آیه ۲۲ سوره حدید به قضا و قدر در مصیبت‌ها و سختی‌ها این گونه اشاره می‌کند: مَا أَصَابَ مِن مُصِیَبةٍ فِی الْأَرْضِ وَلاَ فِی أَنفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتَابٍ مِن قَبْلِ أَن نَبْرَأَهَا إِنَّ ذلِکَ عَلَى‏ اللَّهِ یَسِیرٌ...؛ به هیچ کس مصیبتی در بیرون (زمین) و یا در جانشان نمی‌رسد مگر آن که پیش از این، در کتابی نوشته شده است و برای خداوند این کار آسان است.» (عابدزاده، 1385: 129)
....................
- جايگاه صبر و صابران در قرآن

جايگاه صبر و صابران در قرآن با بررسى  مواردى كه در قرآن سخن از صبر به ميان آمده است به وضوح آشكار مى‌شود و هرگونه ترديد را از ميان مى‌برد كه از ديدگاه قرآن صبر والاترين و بالاترين........
..................
-حضرت ايوب(ع) اسطوره صبر در برابر سختي‌ها

مشهورترين قهرمان صبر در تاريخ بشر كه همه جا نامش با صبر همراه است حضرت ايوب است. شهرت صبر ايوب آن چنان است كه ضرب‌المثل شده است. صبر ايوب عبارت بوده است از اين كه آن حضرت دچار بيمارى سختى مى‌شود و در همان اثنا همسر و فرزندانش را نيز از دست مى‌دهد. در قرآن نام حضرت ايّوب چهار مرتبه ذكر شده است كه در دو مورد آن داستان (ضبُرّ ايوب) عنوان شده است.............
.....................................
- حضرت يعقوب، اسوه صبر و گذشت

براى حضرت يعقوب در طول زندگى مصيبت‏ها و حوادث تلخى پيش آمد كه كمتر كسى ياراى تحمل آن را داشت و رأس آنها فراق چندين ساله‏ يوسف، عزيزترين فرزندش بود. با عنايت به اين‏كه وى بر اساس علم الهى از...............
................
-حضرت يوسف ، قهرمان صبر و شكيبايي در  برابرگناه

يكى ديگر از قهرمانان صبر كه در قرآن معرفى شده است حضرت يوسف است. بلاهاى گوناگون همچون حلقه‌هاى زنجيرى مرگبار دست و پا و سر و پيكر زندگى يوسف را در برگرفته است. در سراسر زندگيش هنوز از................
...........
-حضرت اسماعيل اسوه صبر در فرمانبرداري از خداوند

در داستان حضرت اسماعيل نوع ديگرى از صبر جلوه كرده است: صبر در فرمانبردارى خداوند و خالصانه گردن سپردن به فرمان الهي. او با  خرسندي و رضايت در برابر فرمان خداوند سر خم مي‌كند و جان خويش را براي قرباني شدن در طبق اخلاص مي‌نهد.
......................
- صبر و استقامت در سيره پيامبر اعظم (ص)

روزهايي بر پيامبر گذشت كه توصيف آن با بيان و قلم مشكل است؛ دشمناني كه براي نابودي او كمر بسته بودند تا آنجا كه خويشاوندان نزديكش در صف اول اين مبارزه قرار داشتند. در كنار آن حضرت، ياران و پيروان اندكش نيز انواع و اقسام شكنجه‌ها را متحمل مي‌شدند.
از جمله صفات و خصايل وجودي پيامبر اعظم اسلام، درس صبر و استقامت است. در روايتي از امام صادق (ع) آمده است كه: «فإنّ الله عزّ وجلّ بعث محمّداً فأمره بالصبر والرفق،». خداوند، حضرت محمد (ص) را مبعوث و او را امر به صبر و مدارا نمود» (کلینی، 1387 ج 2: 88 .)............

..................
- صلح حديبيه جلوه صبر پيامبر (ص)

يكي از ثمرات و جلوه‌هاي صبر و استقامت پيامبر اعظم در جريان صلح حديبيه است كه در آيات قرآن در سوره فتح از آن به « فتح المبين » ياد شده است ................
.............
- صبر در  روايّات اسلامي

همه اهل بيت(ع) در زندگي كوتاه و بلند خويش، براي انجام  مأموريت الهي مانند پيامبرگرامي(ص) ناچار شدند كه انواع سختي‌ها، اذيّت و آزارها را  تحمُّل كنند. چنان كه امير مؤمنان علي(ع) نزديك به سه دهه از عمر...............
..........
-  معاني و مفاهيم سكوت:

سكوت واژه‌اي عربي به معني خاموشي و سخن نگفتن است. در فرهنگ فارسي محمد معين زير مدخل واژه‌ي سكوت چنين آمده است:«سكوتtûsock : خاموش شدن، ساكت شدن  ،خاموشي است. در  لغتنامه دهخدا  اين واژه چنين معني شده است: سکوت. [ س] (ع مص) خاموش شدن  است.
...................
- « سكوت » در آيات قرآن مجيد

واژه «سَكَتَ»  تنها يك بار در قرآن به كار رفته است. اين يك بار  هم خطاب به حضرت موسي  در سوره «آل عمران» مي‌باشد كه مي‌فرمايد:« وَلَمَّا سَكَتَ عَنْ مُوسَى الْغَضَبُ أَخَذَ الأَلْوَاحَ وَفِي نُسْخَتِهَا هُدًى وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ هُمْ
................
-  سكوت در روايات اسلامى

اهميت «صمت‏» (سكوت) در روايات اسلامى بازتاب بسيار گسترده‏اى دارد، و نكته‏هاى دقيق و ظريفى درباره آن بيان شده، و آثار و ثمرات آن با تعبيرات جالبى تشريح شده است، كه به بخشى از آن ذيلاً اشاره مى‏شود:
1- در زمينه تاًثير سكوت در تعميق تفكر و استوارى عقل، از رسول‏خدا صلى الله عليه و آله نقل شده كه فرمود:« إذا رَأَیْتُمُ الْمُؤْمِنَ صَمُوتاً فَادْنُوْا مِنْهُ فَإنَّهُ یُلْقِى الحِكْمَةَ وَالْمُؤْمِنُ قَلِیلُ الْكَلامِ كَثِیرُ الْعَمَلِ وَالْمُنافِقُ كَثِیرُ ...; هنگامى كه مؤمن را خاموش ببينيد به او نزديك شويد كه دانش و حكمت‏به شما القا مى‏كند، و مؤمن كمتر سخن مى‏گويد و بسيار عمل مى‏كند، و منافق بسيار سخن مى‏گويد و كمتر عمل مى‏كند.» (مجلسی، 1386  ج 75: 312)
..................
-  نقش سكوت و اصلاح زبان

آنچه در بحث پيشين، يعنى اهميت‏سكوت و صمت و تاثير آن در تهذيب نفوس و اخلاق گذشت، در واقع يكى از طرق اساسى براى پيشگيرى از آفات زبان است، چرا كه زبان مهم‌ترين كليد دانش و فرهنگ و عقيده و اخلاق است، و اصلاح آن سرچشمه همه اصلاحات اخلاقى، و انحراف آن سبب انواع انحرافات است، بنابراين، بحث اصلاح زبان بحثى فراتر از  مسأله سكوت مى‏باشد.
..................
-اصول كُلّي براى دفع خطرات زبان
 
حال كه روشن شد زبان در عين اين كه يكى از بزرگترين نعمت هاى پروردگار است تا چه اندازه خطرناك مى‏تواند باشد تا آنجا كه سرچشمه گناهان بى‏شمار مى‏گردد، و خرمن سعادت انسان را به آتش مى‏كشد، بايد به..............
............
- توجه جدى به خطرات زبان

براى پرهيز از خطرات هر موجود خطرناك قبل از هر چيز توجه كامل به خطرات آن لازم است، هر روز كه انسان از خواب بيدار مى‏شود بايد به خودش توصيه كند كه بايد مراقب خطرات زبانش باشد زيرا اين عضو مى‏تواند..................
................
-  سكوت

هر قدر انسان كمتر سخن بگويد لغزش‌هاى او كمتر است، و هر قدر بيشتر سكوت كند سلامت او بيشتر خواهد بود. اضافه بر اين، ممارست ‏بر سكوت سبب مى‏شود كه انسان زبانش را در اختيار خود بگيرد، و از طغيان و سركشى آن بكاهد و به اين ترتيب به  جايي مى‏رسد كه جز حق نگويد و جز به رضاى خداوند سخن نراند.
بايد توجه داشت كه مراد از سكوت، سكوت مطلق نيست- زيرا بسيارى از مسائل مهم زندگى اعم از معنوى و مادى و اطاعات و عبادات و نشر علوم و فضائل و اصلاح در ميان مردم، از طريق سخن گفتن است - بلكه منظور از قلة‏الكلام (كم سخن گفتن) يا به تعبير ديگر، خاموشى،در برابر سخنان فساد انگيز يا مشكوك و بى محتوا و مانند آن است. به همين دليل، در حديثى از اميرمؤمنان على عليه‌السلام مى‏خوانيم:
..................
- حفظ زبان

اگر انسان پيش از آن كه شروع به سخن گفتن كند در محتوا و انگيزه و نتيجه سخنان خود كمى بينديشد، بسيارى از لغزش‌هاى زبان و گناهان، از او دور مى‏شود. بى‏ مطالعه سخن گفتن است كه انسان را در انواع گناهان كه از اين عضو مخصوص سرچشمه مى‏گيرد، غوطه‏ور مى‏سازد.
...........
-سكوت در سيره نظري و عملي فرزانگان تاريخ

سبحانی تبریزی در كتاب «سيماي فرزانگان » از محمدبن مكي معروف به شهيداول، شاگرد فخر المحققين نام مي‌برد و يكي از توصيه‌هاي  او را اين چنين مطرح مي‌سازد كه « زبان را از گناهاني هم چون پرت و پلاگويي، غيبت، سخن چيني و بيهوده گويي نگاه داريد» (سبحانی تبریزی، 1383: 130).............