پاورپوینت نشانگرهاي سلامت

— پاورپوینت شامل تصاویر میباشد —-

اسلاید ۱ :

جامعه ما تا چه اندازه سالم است؟

موارد کاربرد نشانگر:

• اندازه گیری سطح سلامتی جامعه
• مقایسه سطح سلامتی یک جامعه در مقاطع زمانی متوالی
• مقایسه سطح سلامتی جوامع مختلف با هم در یک مقطع زمانی
• تعیین نیازهای سلامت یک جامعه
• نحوه تخصیص منابع (که معمولاً محدودند!)
• نظارت و ارزشیابی خدمات و برنامه های بهداشتی و میزان دستیابی به اهداف

اسلاید ۲ :

ویژگیهای نشانگر

.۱Valid(معتبر): دقیقاً همان چیزی را اندازه بگیرد که باید اندازه گرفته شود.

.۲Reliable(قابل اعتماد): اگرچند نفر در نقاط مختلف یک اندازه گیری انجام دهند، نتایج یکسان باشد.

.۳Sensitive(حساس): نسبت به تغییرات وضعیت مورد بررسی، حساس باشد.

.۴Specific (ویژه): فقط منعکس کننده تغییرات وضعیت مورد بررسی باشد.

.۵Feasible (امکان پذیر): جمع آوری داده های مورد نیاز برای محاسبه نشانگر، امکان پذیر باشد.

.۶Relevant (مربوط): در فهم وضعیت مورد بررسی کمک کند.

اسلاید ۳ :

نکات مهم در مورد نشانگر در سلامت

• اندازه‌گیری سطح سلامتی یک جامعه مشکل است و لذا یک نشانگر خاص را نمی‌توان برای این منظور در نظر گرفت.
• همانطور که سلامت شامل ابعاد گوناگون است، نشانگرهای گوناگونی نیز برای اندازه‌گیری سطح سلامت لازم است.
• تعداد اندکی از نشانگرها واجد تمام ویژگیهای لازم برای یک نشانگر هستند.
• لذا برای بررسی سطح سلامت یک جامعه باید چندین نشانگر را در نظر گرفت و در مجموع تصمیم‌گیری نمود.
• انواع نشانگر سلامت:

–نشانگرهای مرگ و میر (mortality)

–نشانگرهای ابتلا (morbidity)

–نشانگرهای ناتوانی (disability)

–نشانگرهای تغذیه (nutrition)

–نشانگرهای کیفیت زندگی (quality of life)

اسلاید ۴ :

 نشانگرهای مرگ و میر(mortality)

• نقطه شروع ارزیابی سطح سلامتی جوامع هستند.
• به دلیل کنترل بیماریهای عفونی، میزانهای مرگ در اکثر کشورها کاهش یافته‌اند.
• و لذا نشانگرهای مرگ و میر، حساسیت خود را برای نشان دادن سطح سلامتی جوامع از دست داده‌اند.

اسلاید ۵ :

نشانگرهای مرگ و میر(Mortality)

• میزان خام مرگ و میر(CDR یا ‍Crude Death Rate)

–تعداد مرگ در یک سال به ازاء هزار نفر جمعیت

– ساده‌ترین وسیله اندازه‌گیری میرایی است

– برای ارزیابی فعالیتهای بهداشتی یک جامعه در طول زمانهای متوالی مناسب است  

–محدودیت:

• عدم امکان مقایسه در یک مقطع زمانی در بین جوامع مختلف از نظر ترکیب سنی، جنسی، نژادی

–بالا یا پایین بودن آن در یک مقطع زمانی نشانه وضعیت بهداشتی جامعه نیست

–در ایران: ۶/۵

اسلاید ۶ :

• میزانهای اختصاصی سنی مرگ ومیر

(ASDR=Age Specific Death Rate)

سودمند برای بررسی مشکلات بهداشتی و اولویت‌بندی در برنامه‌ریزیهای بهداشتی

اسلاید ۷ :

• میزان مرگ نوزادان (NMR یا Neonate Mortality Rate)

–تعداد مرگ نوزادان زیر یک ماهه (یا ۲۸ روز)  به ازای هر هزار تولد زنده در یک دوره زمانی خاص ( معمولاً یکسال)

اسلاید ۸ :

• میزان مرگ شیرخواران (کودکان زیر یک سال) (IMR یا Infant Mortality Rate)

–تعداد مرگ شیرخواران زیر یک سال به ازای هر هزار تولد زنده در سال

• از هزار تا تولد، چند تا به یک سالگی نمی‌رسند؟

–از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است

–نشانگر سطح سلامتی نه تنها شیرخواران، بلکه کل جامعه است.

–مناسب‌ترین نشانگر شرایط اقتصادی اجتماعی جامعه است

–نشانگری حساس برای دسترسی، کاربرد و موثر بودن مراقبتهای بهداشتی خصوصاً مراقبتهای قبل از تولد هم هست.

–بالا بودن این میزان نشاندهنده موارد ذیل است:

• نیازهای برآورد نشده بهداشتی
• عوامل نامساعد محیطی
• شرایط نامناسب اقتصادی، تغذیه، آموزش، بهداشت محیط و مراقبتهای پزشکی

اسلاید ۹ :

• میزان مرگ کودکان یک تا چهار ساله

–تعداد مرگ در کودکان یک تا چهار ساله نسبت به هزار کودک در این سنین در یک سال

–در محاسبه آن، تعداد مرگ شیرخواران حذف می‌شود

–نشاندهنده وضعیت خدمات بهداشت مادر و کودک، تغذیه مناسب، پوشش ایمن‌سازی و عوامل محیط زیست و سایر عوامل خارجی

اسلاید ۱۰ :

نشانگرهای مرگ و میر(Mortality)

• میزان مرگ کودکان زیر ۵ سال (U5 Mortality Rate)

–محاسبه به دو طریق:

• مخرج کسر، موالید زنده یک سال باشد
• مخرج کسر، کودکان زیر ۵ سال باشد

–بالا بودن آن نشانه موارد ذیل است:

• میزان بالای تولد
• میزان بالای مرگ کودکان
• کم بودن امید به زندگی